Tajga - 500, dar tajžských dívek. Kapela, tímto děkuje svým tajžským fanynkám a slibuje, že zase 24. května přijede. Děkujeme! Počet obyvatel města Tajga: 27 400 Průměrná teplota (m.T.) v lednu: -19 st. C v červenci: 20 st. C
Tajga Mapa. Rosyjskiej tajgi mapie Tajga mapa Rosji (Europa Wschodnia Europa) Ruská tajga mapa Tajga Rusko mapa (Východní Evropa Evropa) Dažďové pralesy, Prérie, Tajgy by Erika Zbiňovská on Prezi TAJGA TAJGA Zemák File:Taiga.png Wikipedia TAJGA. ppt pobierz Tajga Tajga Syberyjska. ppt pobierz Tajga (miasto) – Wikipedia, wolna
Tajga (rusky тайга́, islandsky barrskógabeltið; souvisí s mongolskými [2] a turkickými [3] jazyky) nebo Severský jehličnatý les je biom , který se vyskytuje především v severních zeměpisných šířkách. Je charakterizovaný jehličnatými lesy tvořenými převážně borovicemi, smrky a modříny. Tajga je označována za
Czeladź leży w północno-wschodniej części województwa śląskiego, w obszarze miast składających się na Aglomerację Katowicką (Górnośląski Okręg Przemysłowy). Powierzchnia miasta wynosi ok. 1640 ha, a liczba mieszkańców wynosi ok. 33 500 (dane z 2010 r.). Miasto sąsiaduje od północy i wschodu z Będzinem, od południowego
Tajga syberyjska. oraz w niewielkim stopniu lasy liściaste. Na północy tajga sąsiaduje przez obszar zwany lasotundrą z tundrą a na południu z lasami liściastymi albo z ze strefą stepową. Tajga Eurazji rozciąga się 9000
🛑W OPISIE INFORMACJA O TYM MIEJSCU! ⠀ Czy wiedzieliście, że na północy Tajlandii są piękne pola ryżowe, niczym nie odbiegające od tych najbardziej znanych kadrów z Bali?🤭 ⠀ Zostawiamy Wam współrzędne, abyś bez problemu tam trafili!🛵 ⠀ 📍Batu Penanda 1864 corner Współrzędne: 19°25’27.1”N 97°58’51.4”E Kod Google: 7MFVCXFJ+M9 ⠀ Wyślij ten filmik
Ktoś przygarnął Tajgę i jej siostrę Tundrę pod swój dach, kiedy były małe. Bo słodkie, bo urocze, bo malutkie Jednak każdy miesiąc oddalał ich od
KzRqET. Slides: 10 Download presentation TAJGA Tajga, borealne lasy iglaste Lasy szpilkowe występujące w północnej części Azji (Syberia, Sachalin, Kamczatka, Hokkaido) oraz Ameryki Północnej (Alaska i Kanada), Europy (Półwysep Skandynawski, Karelia, północnowschodnia część Niziny Wschodnioeuropejskiej ), w obrębie klimatu umiarkowanego chłodnego na półkuli północnej. Termin "tajga" stosowany bywa w odniesieniu do całej formacji roślinnej na wszystkich kontynentach lub tylko dla lasów borealnych Eurazji. W takim ujęciu lasy Ameryki Północnej określane są mianem borealnego lasu iglastego. Tajgę w większości porastają lasy iglaste oraz, w niewielkim stopniu, lasy liściaste. Gatunki liściaste są częstsze na obrzeżach lasów, pożarzyskach, nad brzegami rzek i na bagnach. Większy udział gatunków liściastych daje się zauważyć także na obszarach przymorskich, gdzie klimat jest znacznie łagodniejszy. Na północy tajga sąsiaduje przez obszar zwany lasotundrą z tundrą, a na południu z lasami liściastymi albo ze strefą stepową. Dosyć rozległy obszar Europy Środkowej i Wschodniej zajmuje boreo-nemoralna strefa przejściowa, charakteryzująca się mozaikowatością formacji leśnych. Strefa ta ciągnie się od południowej Szwecji, poprzez kraje nadbałtyckie, aż po góry Uralu. W jej południowych rejonach przeważają lasy liściaste, natomiast na północy dominują lasy iglaste. W rejonie zachodnim, gdzie występują lepsze gleby, występują głównie drzewostany dębowe z domieszką buka. W Europie Wschodniej dominującą rolę w składzie lasów borealnych odgrywa natomiast sosna. Podobnie mieszany charakter mają formacje na Dalekim Wschodzie. W zachodniej części Ameryki Północnej borealne lasy iglaste przechodzą w iglaste lasy górskie lub nadmorskie (deszczowe lasy strefy umiarkowanej). W uproszczonych klasyfikacjach formacji roślinnych wszystkie te lasy iglaste bywają łączone jako jeden biom, mimo znacznych różnic klimatycznych. Tajga Euroazji rozciąga się 9000 km z zachodu na wschód, od półwyspu Skandynawskiego do Oceanu Spokojnego. Występuje tam krótkie, ciepłe lato i długa, mroźna, śnieżna zima. W większej części strefy lasów iglastych występuje wieczna zmarzlina. Grunt jest bardzo głęboko zamarznięty i tylko latem rozmraża się na głębokość 1 m. Wieczna zmarzlina uniemożliwia odpływanie wód opadowych, co sprzyja tworzeniu się rozległych obszarów bagiennych. Cechy krajobrazu; Lasy wielogatunkowe, lasy jednogatunkowe, lasy iglaste, wieczna zmarzlina, obszary bagienne, jeziora polodowcowe. Wyróżnić można dwa typy tajgi eurazjatyckiej: tajgę ciemną – występuje głównie w Europie i Zachodniej Syberii, ale także wyspowo na obszarze całej Syberii. Budowana jest przez gatunki wyższe, rosnące gęściej (świerk syberyjski, jodła syberyjska, limba syberyjska), ma stosunkowo bogate runo krzewinkowe, tajgę jasną – występuje we Wschodniej Syberii i północnej Europie. Budowana jest przez gatunki niższe, rosnące rzadziej (modrzew dahurski, sosna zwyczajna), runo ma ubogie, chrobotkowe. Na fizjonomię i ekologię roślinności tajgi duży wpływ mają naturalne zaburzenia (wiatrołomy, pożary, powodzie), gdyż wiele gatunków drzew, zwłaszcza tajgi jasnej, wykazuje cechy pirofityczne – np. posiada grubą, łuszczącą się korkową korę. Przykłady tajgi występującej na świecie; Tajga na Alasce Tajga europy Tajga w Kanadzie Tajga na Syberii Fauna Tajgi; W ciągu krótkiego lata w lasach tajgi pojawiają się duże ilości komarów. Poza wieloma gatunkami owadów żyją tam także liczne ptaki: sikory, jemiołuszki, głuszce, krogulce i jastrzębie. Niektóre z nich, np. jemiołuszki, uciekają przed zimą, odlatując na południe, do strefy lasów liściastych. Na obszarze tajgi spotyka się wędrujące stada reniferów. Występuje tam także wiele innych gatunków ssaków, takich jak łosie, łasice, gronostaje, wiewiórki, rosomaki, borsuki, rysie, lisy, wilki, niedźwiedzie i kuny. Niektóre z nich, np. rosomaki i niedźwiedzie brunatne, na okres zimy zapadają w stan odrętwienia. Głuszec Jastrząb Renifer Łoś Gronostaj Rosomak Niedźwiedź brunatny Wilk Flora Tajgi; Na obszarach tajgi rosną głównie drzewa iglaste: świerki, sosny limby, jodły syberyjskie, modrzewie, lecz także – najczęściej drobnolistne – liściaste: brzozy, osiki, olsze, jarzęby. Drzewa szpilkowe są bardzo dobrze przystosowane do panujących tu warunków klimatycznych. Mogą rosnąć aż do tych obszarów, na których zaledwie przez 30 dni w roku średnia temperatura przekracza 10 °C, a w dwóch następnych miesiącach nie ma mrozu. Gruba, woskowa okrywa szpilek chroni je przed mrozami. Drzewostany w borealnej strefie lasów iglastych półkuli północnej są z reguły jednowarstwowe, zwarte, ciemne, albo też zbudowane dość luźno. Im dalej na północ, tym są one bardziej luźne i bardziej ubogie gatunkowo. Luźna forma tych lasów związana jest przede wszystkim ze zmianą pokroju koron drzew, które na tych szerokościach geograficznych są węższe, bardziej strzeliste. Ma to swoje ekologiczne uzasadnienie, gdyż wąskie i wysokie korony pozwalają na lepsze wykorzystanie promieni słonecznych podczas niskiego położenia słońca. Takie, a nie inne ukształtowanie koron drzew nie powoduje także szkód okiścią śnieżną. Warstwa krzewów w borealnych lasach iglastych jest bardzo słabo wykształcona. Składają się na nią przeważnie pojedyncze egzemplarze młodych drzewek, ale najczęściej reprezentowany jest jałowiec. W runie występują liczne gatunki grzybów, mszaków, mchów oraz rośliny z rodziny wrzosowatych: borówka, żurawina błotna, gruszyczka. Aspekt klimatu Tajga leży w klimacie strefy umiarkowanej chłodnej. Cechą charakterystyczną tej strefy jest okres krótkiego, ale chłodnego lata oraz okres długiej, mroźnej zimy. Średnia temperatura miesięczna w lipcu waha się w granicach od 10 - 20 stopni Celsjusza, zima temperatura średnia miesięczna może spadać do wartości -10 do -50 stopni Celsjusza. Zimne powietrze arktyczne z północy jest czynnikiem warunkującym taki duży spadek temperatur i długie mrozy. Cecha charakterystyczna gleby tajgi jest występowanie wiecznej zmarzliny - głębokie przemarzniecie gruntu powoduje słabą eksploatacje tego terenu pod zabudowę. Rozmarznięciu ulega jedynie zewnętrzna warstwa o grubości 1 metra, czyli warstwa czynna - wtedy to powstaje niezliczona ilość błota, domy muszą być budowane na palach by nie zapadły się w te błoto i nie uległy zniszczeniu. Zamarznięty grunt uniemożliwia infiltracje wody do podłoża, co wiąże się z jej zaleganiem na powierzchni - taka jest przyczyna tworzenia się rozległych bagien na obszarze tajgi. Aspekt gospodarczy; Chłodny klimat panujący w tym rejonie kuli ziemskiej nie sprzyja osadnictwu ani egzystencji ludności. W związku z tym obszar ten jest jeszcze słabo zurbanizowany. Największy dochód ludności dostarcza wyrąb drewna - to stąd czerpany jest materiał do produkcji papieru na całym globie ziemskim. Głównie jest on sprowadzany z Syberii, - czyli północnej części Rosji. Syberia słynie również dziś z eksploatacji bogatych złóż ropy naftowej, węgla, złota i rud metali. Tylko ten obszar charakteryzuje się ogromnym udziałem terenów zurbanizowanych o specjalizacji przemysłowej. Mimo to zachowało się jeszcze wiele nieprzebytych i niepoznanych przez człowieka połaci lasów, które są ostoją zwierząt i roślin syberyjskich. Drugim środkiem dochodu jest również łowiectwo. Ofiarą tego staje się duża liczba gronostajów, lisów i innych zwierząt futerkowych, głownie w Kanadzie i na Alasce. Jest to bardzo szkodliwe i zagraża przeżyciu wielu gatunków zwierząt. Gleby tajgi; Zespół gleb strefowych pasa umiarkowanego chłodnego (borealnego); dzielą się na 2 podzespoły: marzłociowe (na które decydujący wpływ ma dość płytko zalegająca wieczna zmarzlina) i bezmarzłociowe (wieczna zmarzlina jest położona głębiej); występują w północnej Eurazji, północnej części Ameryki Północnej i południowej części Ameryki Południowej; w większości są pokryte borealnymi lasami iglastymi (tajga).
Transcript Tajga 2 TAJGA Lasy szpilkowe występujące w północnej części Azji (Syberia, Sachalin, Kamczatka, Hokkaido) oraz Ameryki Północnej (Alaska i Kanada), Europy (Półwysep Skandynawski, Karelia, północnowschodnia część Niziny Wschodnioeuropejskiej ), w obrębie klimatu umiarkowanego chłodnego na półkuli północnej. Termin "tajga" stosowany bywa w odniesieniu do całej formacji roślinnej na wszystkich kontynentach lub tylko dla lasów borealnych Eurazji. W takim ujęciu lasy Ameryki Północnej określane są mianem borealnego lasu iglastego. Tajgę w większości porastają lasy iglaste oraz, w niewielkim stopniu, lasy liściaste. Gatunki liściaste są częstsze na obrzeżach lasów, pożarzyskach, nad brzegami rzek i na bagnach. Większy udział gatunków liściastych daje się zauważyć także na obszarach przymorskich, gdzie klimat jest znacznie łagodniejszy. Na północy tajga sąsiaduje przez obszar zwany lasotundrą z tundrą, a na południu z lasami liściastymi albo ze strefą stepową. Dosyć rozległy obszar Europy Środkowej i Wschodniej zajmuje boreo-nemoralna strefa przejściowa, charakteryzująca się mozaikowatością formacji leśnych. Strefa ta ciągnie się od południowej Szwecji, poprzez kraje nadbałtyckie, aż po góry Uralu. W jej południowych rejonach przeważają lasy liściaste, natomiast na północy dominują lasy iglaste. W rejonie zachodnim, gdzie występują lepsze gleby, występują głównie drzewostany dębowe z domieszką buka. W Europie Wschodniej dominującą rolę w składzie lasów borealnych odgrywa natomiast sosna. Podobnie mieszany charakter mają formacje na Dalekim Wschodzie. W zachodniej części Ameryki Północnej borealne lasy iglaste przechodzą w iglaste lasy górskie lub nadmorskie (deszczowe lasy strefy umiarkowanej). W uproszczonych klasyfikacjach formacji roślinnych wszystkie te lasy iglaste bywają łączone jako jeden biom, mimo znacznych różnic klimatycznych. Tajga Euroazji rozciąga się 9000 km z zachodu na wschód, od półwyspu Skandynawskiego do Oceanu Spokojnego. Występuje tam krótkie, ciepłe lato i długa, mroźna, śnieżna zima. W większej części strefy lasów iglastych występuje wieczna zmarzlina. Grunt jest bardzo głęboko zamarznięty i tylko latem rozmraża się na głębokość 1 m. Wieczna zmarzlina uniemożliwia odpływanie wód opadowych, co sprzyja tworzeniu się rozległych obszarów bagiennych. Cechy krajobrazu; Lasy wielogatunkowe, lasy jednogatunkowe, lasy iglaste, wieczna zmarzlina, obszary bagienne, jeziora polodowcowe. Wyróżnić można dwa typy tajgi eurazjatyckiej: tajgę ciemną – występuje głównie w Europie i Zachodniej Syberii, ale także wyspowo na obszarze całej Syberii. Budowana jest przez gatunki wyższe, rosnące gęściej (świerk syberyjski, jodła syberyjska, limba syberyjska), ma stosunkowo bogate runo krzewinkowe, tajgę jasną – występuje we Wschodniej Syberii i północnej Europie. Budowana jest przez gatunki niższe, rosnące rzadziej (modrzew dahurski, sosna zwyczajna), runo ma ubogie, chrobotkowe. Na fizjonomię i ekologię roślinności tajgi duży wpływ mają naturalne zaburzenia (wiatrołomy, pożary, powodzie), gdyż wiele gatunków drzew, zwłaszcza tajgi jasnej, wykazuje cechy pirofityczne – np. posiada grubą, łuszczącą się korkową korę. Przykłady tajgi występującej na świecie; Tajga na Alasce Tajga europy Tajga w Kanadzie Tajga na Syberii Fauna Tajgi; W ciągu krótkiego lata w lasach tajgi pojawiają się duże ilości komarów. Poza wieloma gatunkami owadów żyją tam także liczne ptaki: sikory, jemiołuszki, głuszce, krogulce i jastrzębie. Niektóre z nich, np. jemiołuszki, uciekają przed zimą, odlatując na południe, do strefy lasów liściastych. Na obszarze tajgi spotyka się wędrujące stada reniferów. Występuje tam także wiele innych gatunków ssaków, takich jak łosie, łasice, gronostaje, wiewiórki, rosomaki, borsuki, rysie, lisy, wilki, niedźwiedzie i kuny. Niektóre z nich, np. rosomaki i niedźwiedzie brunatne, na okres zimy zapadają w stan odrętwienia. Głuszec Jastrząb Renifer Łoś Gronostaj Rosomak Niedźwiedź brunatny Wilk Flora Tajgi; Na obszarach tajgi rosną głównie drzewa iglaste: świerki, sosny, sosny limby, jodły syberyjskie, modrzewie, lecz także – najczęściej drobnolistne – liściaste: brzozy, osiki, olsze, jarzęby. Drzewa szpilkowe są bardzo dobrze przystosowane do panujących tu warunków klimatycznych. Mogą rosnąć aż do tych obszarów, na których zaledwie przez 30 dni w roku średnia temperatura przekracza 10 °C, a w dwóch następnych miesiącach nie ma mrozu. Gruba, woskowa okrywa szpilek chroni je przed mrozami. Drzewostany w borealnej strefie lasów iglastych półkuli północnej są z reguły jednowarstwowe, zwarte, ciemne, albo też zbudowane dość luźno. Im dalej na północ, tym są one bardziej luźne i bardziej ubogie gatunkowo. Luźna forma tych lasów związana jest przede wszystkim ze zmianą pokroju koron drzew, które na tych szerokościach geograficznych są węższe, bardziej strzeliste. Ma to swoje ekologiczne uzasadnienie, gdyż wąskie i wysokie korony pozwalają na lepsze wykorzystanie promieni słonecznych podczas niskiego położenia słońca. Takie, a nie inne ukształtowanie koron drzew nie powoduje także szkód okiścią śnieżną. Warstwa krzewów w borealnych lasach iglastych jest bardzo słabo wykształcona. Składają się na nią przeważnie pojedyncze egzemplarze młodych drzewek, ale najczęściej reprezentowany jest jałowiec. W runie występują liczne gatunki grzybów, mszaków, mchów oraz rośliny z rodziny wrzosowatych: borówka, żurawina błotna, gruszyczka. Aspekt klimatu Tajga leży w klimacie strefy umiarkowanej chłodnej. Cechą charakterystyczną tej strefy jest okres krótkiego, ale chłodnego lata oraz okres długiej, mroźnej zimy. Średnia temperatura miesięczna w lipcu waha się w granicach od 10 - 20 stopni Celsjusza, zima temperatura średnia miesięczna może spadać do wartości -10 do -50 stopni Celsjusza. Zimne powietrze arktyczne z północy jest czynnikiem warunkującym taki duży spadek temperatur i długie mrozy. Cecha charakterystyczna gleby tajgi jest występowanie wiecznej zmarzliny - głębokie przemarzniecie gruntu powoduje słabą eksploatacje tego terenu pod zabudowę. Rozmarznięciu ulega jedynie zewnętrzna warstwa o grubości 1 metra, czyli warstwa czynna - wtedy to powstaje niezliczona ilość błota, domy muszą być budowane na palach by nie zapadły się w te błoto i nie uległy zniszczeniu. Zamarznięty grunt uniemożliwia infiltracje wody do podłoża, co wiąże się z jej zaleganiem na powierzchni - taka jest przyczyna tworzenia się rozległych bagien na obszarze tajgi. Aspekt gospodarczy; Chłodny klimat panujący w tym rejonie kuli ziemskiej nie sprzyja osadnictwu ani egzystencji ludności. W związku z tym obszar ten jest jeszcze słabo zurbanizowany. Największy dochód ludności dostarcza wyrąb drewna - to stąd czerpany jest materiał do produkcji papieru na całym globie ziemskim. Głównie jest on sprowadzany z Syberii, - czyli północnej części Rosji. Syberia słynie również dziś z eksploatacji bogatych złóż ropy naftowej, węgla, złota i rud metali. Tylko ten obszar charakteryzuje się ogromnym udziałem terenów zurbanizowanych o specjalizacji przemysłowej. Mimo to zachowało się jeszcze wiele nieprzebytych i niepoznanych przez człowieka połaci lasów, które są ostoją zwierząt i roślin syberyjskich. Drugim środkiem dochodu jest również łowiectwo. Ofiarą tego staje się duża liczba gronostajów, lisów i innych zwierząt futerkowych, głownie w Kanadzie i na Alasce. Jest to bardzo szkodliwe i zagraża przeżyciu wielu gatunków zwierząt. Gleby tajgi; Zespół gleb strefowych pasa umiarkowanego chłodnego (borealnego); dzielą się na 2 podzespoły: marzłociowe (na które decydujący wpływ ma dość płytko zalegająca wieczna zmarzlina) i bezmarzłociowe (wieczna zmarzlina jest położona głębiej); występują w północnej Eurazji, północnej części Ameryki Północnej i południowej części Ameryki Południowej; w większości są pokryte borealnymi lasami iglastymi (tajga).
Slides: 13 Download presentation Tajga Tajga- ogólne wiadomości § § Tajga, borealne lasy iglaste – lasy szpilkowe występujące w północnej części Azji (Syberia, Sachalin, Kamczatka, Hokkaido) oraz Ameryki Północnej (Alaska i Kanada), Europy (Półwysep Skandynawski, Karelia, północno-wschodnia część Niziny Wschodnioeuropejskiej), w obrębie klimatu umiarkowanego chłodnego na półkuli północnej. Termin "tajga" stosowany bywa w odniesieniu do całej formacji roślinnej na wszystkich kontynentach lub tylko dla lasów borealnych Eurazji. W takim ujęciu lasy Ameryki Północnej określane są mianem borealnego lasu iglastego. Tajgę w większości porastają lasy iglaste oraz, w niewielkim stopniu, lasy liściaste. Gatunki liściaste są częstsze na obrzeżach lasów, pożarzyskach, nad brzegami rzek i na bagnach. Większy udział gatunków liściastych daje się zauważyć także na obszarach przymorskich, gdzie klimat jest znacznie łagodniejszy. Na północy tajga sąsiaduje przez obszar zwany lasotundrą z tundrą, a na południu z lasami liściastymi albo ze strefą stepową. Dosyć rozległy obszar Europy Środkowej i Wschodniej zajmuje boreo-nemoralna strefa przejściowa, charakteryzująca się mozaikowatością formacji leśnych. Strefa ta ciągnie się od południowej Szwecji, poprzez kraje nadbałtyckie, aż po góry Uralu. W jej południowych rejonach przeważają lasy liściaste, natomiast na północy dominują lasy iglaste. W rejonie zachodnim, gdzie występują lepsze gleby, występują głównie drzewostany dębowe z domieszką buka. W Europie Wschodniej dominującą rolę w składzie lasów borealnych odgrywa natomiast sosna. Podobnie mieszany charakter mają formacje na Dalekim Wschodzie. W zachodniej części Ameryki Północnej borealne lasy iglaste przechodzą w iglaste lasy górskie lub nadmorskie (deszczowe lasy strefy umiarkowanej). W uproszczonych klasyfikacjach formacji roślinnych wszystkie te lasy iglaste bywają łączone jako jeden biom, mimo znacznych różnic klimatycznych. Tajga Eurazji rozciąga się 9000 km z zachodu na wschód, od półwyspu Skandynawskiego do Oceanu Spokojnego. Występuje tam krótkie, ciepłe lato i długa, mroźna, śnieżna zima. W większej części strefy lasów iglastych występuje wieczna zmarzlina. Grunt jest bardzo głęboko zamarznięty i tylko latem rozmraża się na głębokość 1 m. Wieczna zmarzlina uniemożliwia odpływanie wód opadowych, co sprzyja tworzeniu się rozległych obszarów bagiennych. Występowanie § Tajga występujące w północnej części Azji (Syberia, Sachalin, Kamczatka, Hokkaido) oraz Ameryki Północnej (Alaska i Kanada), Europy (Półwysep Skandynawski, Karelia, północno-wschodnia część Niziny Wschodnioeuropejskiej), w obrębie klimatu umiarkowanego chłodnego na półkuli północnej. Tajga na Alasce Tajga na Syberii Tajga na Kanadzie Gleby w Tajdze § Na obszarach wiecznej zmarzliny występują bielice, gleby darniowo-bielicowe i gleby płowe. W tajdze północnej występują bielice oraz gleby iluwialno humusowe. § W tajdze środkowej występują głównie bielice, natomiast w tajdze § południowej spotykane są gleby płowe oraz gleby darniowo-bielicowe Flora § Na obszarach tajgi rosną głównie drzewa iglaste: świerki, sosny limby, jodły syberyjskie, modrzewie, lecz także – najczęściej drobnolistne – liściaste: brzozy, osiki, olsze, jarzęby. Drzewa szpilkowe są bardzo dobrze przystosowane do panujących tu warunków klimatycznych. Mogą rosnąć aż do tych obszarów, na których zaledwie przez 30 dni w roku średnia temperatura przekracza 10 °C, a w dwóch następnych miesiącach nie ma mrozu. Gruba, woskowa okrywa szpilek chroni je przed mrozami. Drzewostany w borealnej strefie lasów iglastych półkuli północnej są z reguły jednowarstwowe, zwarte, ciemne, albo też zbudowane dość luźno. Im dalej na północ, tym są one bardziej luźne i bardziej ubogie gatunkowo. Luźna forma tych lasów związana jest przede wszystkim ze zmianą pokroju koron drzew, które na tych szerokościach geograficznych są węższe, bardziej strzeliste. Ma to swoje ekologiczne uzasadnienie, gdyż wąskie i wysokie korony pozwalają na lepsze wykorzystanie promieni słonecznych podczas niskiego położenia słońca. Takie, a nie inne ukształtowanie koron drzew nie powoduje także szkód okiścią śnieżną. § Warstwa krzewów w borealnych lasach iglastych jest bardzo słabo wykształcona. Składają się na nią przeważnie pojedyncze egzemplarze młodych drzewek, ale najczęściej reprezentowany jest jałowiec. § W runie występują liczne gatunki grzybów, mszaków, mchów oraz rośliny z rodziny wrzosowatych: borówka, żurawina błotna, gruszyczka. Przykłady drzew występujących w tajdze Świerk Sosna Olsza Fauna § W ciągu krótkiego lata w lasach tajgi pojawiają się duże ilości komarów. Poza wieloma gatunkami owadów żyją tam także liczne ptaki: sikory, jemiołuszki, głuszce, krogulce i jastrzębie. Niektóre z nich, np. jemiołuszki, uciekają przed zimą, odlatując na południe, do strefy lasów liściastych. Na obszarze tajgi spotyka się wędrujące stada reniferów. Występuje tam także wiele innych gatunków ssaków, takich jak łosie, łasice, gronostaje, wiewiórki, rosomaki, borsuki, rysie, lisy, wilki, niedźwiedzie i kuny. Niektóre z nich, np. rosomaki i niedźwiedzie brunatne, na okres zimy zapadają w stan odrętwienia. Zwierzęta występujące na obszarze tajgi Łoś Borsuk Ryś Wiewiórka Rosomak Niedźwiedź KONIEC § WYKONAŁ : Bartosz Kulis
Strefa borealna to szeroka, okołobiegunowa strefa roślinności znajdująca się w północnych szerokościach geograficznych i tworząca największy na świecie i najbardziej znaczący obszar biogeoklimatyczny. Ze względu na fakt, że obszary borealne zdominowane są przez lasy, strefa ta często określana jest mianem lasów borealnych w Ameryce Północnej oraz tajgi w Rosji. Poza lasami, strefa borealna obejmuje również jeziora, rzeki, tereny podmokłe jak również naturalne obszary bezdrzewne (obszary wysokogórskie, wrzosowiska na terenach przybrzeżnych oraz łąki na terenach suchych). Nie ma porównywalnej strefy borealnej w południowej części naszego globu, prawdopodobnie ze względu na brak wystarczającej ilości stałego lądu o odpowiednim klimacie. Niskie temperatury na półkuli południowej łagodzone są przez bliskość morza – w przeciwieństwie do obszarów na półkuli północnej, większość gruntów na wysokich południowych szerokościach geograficznych jest stosunkowo blisko oceanu, ponadto, cyrkulacja wód oceanicznych na półkuli południowej nie jest blokowana przez kontynentalne masy lądowe w takim samym stopniu jak dzieje się to na półkuli północnej. Warto wspomnieć, że lasy szpilkowe podobne do tajgi, istnieją również na niektórych obszarach o biomach wysokogórskich, np. borealne lasy wzdłuż Appalachów we wschodniej części Ameryki Północnej. Autor zdjęcia: Olga Kruglova [ ( Klimat panujący w tajdze jest zimny – średnia temperatura roczna wynosi od +5 do -5˚C (latem od 10 do 20˚C, a zimą od –10 do –50˚C). Opady wahają się na poziomie od 20 do 200cm rocznie. Oczywiście większość opadów przyjmuje formę śniegu. Zima jest bardzo zimna i długa, podczas gdy lato jest stosunkowo krótkie i chłodne. Rosyjskie słowo „tajga” (ros. тайга) charakteryzuje bagienną naturę lasów i łąk w lecie, które znajdują się na południe od tundry oraz na północ od lasów liściastych i łąk. Wiosenne topnienie śniegu, niskie temperatury gruntu (wieczna zmarzlina) oraz niewielkie parowanie latem prowadzą do wysokiej wilgotności gleby w okresie wegetacji. Dostępność wody oraz bardzo długie dni na północnych szerokościach geograficznych podczas krótkiego lata są przyczyną gwałtownego rozwoju roślin. Należy jednak pamiętać, że ten intensywny okres wegetacji w tajdze trwa zaledwie 3 miesiące. W tajdze znajdziemy wiele gatunków roślin jednak najbardziej rozpowszechnione są odporne na niskie temperatury drzewa iglaste, głównie jodły i sosny, ale również świerki, modrzewie oraz choiny (Tsuga). Wszystkie te gatunki produkują szyszki, które bezpiecznie przechowują nasiona do momentu ich otwarcia podczas upadku z dużej wysokości, w trakcie żerowania ptaków lub poprzez pożar. Drzewa szpilkowe łatwo zrzucają śnieg i zachowują igły przez zimę (z wyjątkiem modrzewia). Igły z kolei są dobrze przystosowane do surowych warunków: gruba woskowa powłoka oraz mała powierzchnia opierają się zimnym temperaturom i minimalizują straty wody, tak istotnej nawet na bagnistych obszarach tajgi, gdzie woda przez większą część roku jest zamrożona. Przystosowania te sprawiają, że nawet w chłodnych warunkach, gdy temperatura wzrasta powyżej zera, fotosynteza może zachodzić w ciągu dnia. Rośliny szerokolistne zazwyczaj tracą liście na początku przymrozków a okres ich wegetacji jest znacznie krótszy niż drzew iglastych. Przewaga, którą uzyskują w ten sposób drzewa iglaste pozwoliła im zdominować borealny obszar klimatyczny. Ze względu na dominację drzew iglastych, opadłe igliwie zakwasza glebę i zmniejsza szybkość rozkładu na dnie poszycia lasu. To z kolei zmniejsza dostępność składników odżywczych z gleby i zaostrza konkurencję roślin. Doprowadziło to do powszechnej mikoryzy. W runie tajgi znaleźć możemy borówki, żurawinę błotną, jagody, grzyby, mchy i mszaki. Autor zdjęcia: Tatiana Bulyonkova [ ( Tajga zapewnia schronienie dla różnorodnej fauny: wielu gatunkom ptaków, szerokiej gamie ssaków, owadów, grzybów i mikroorganizmów. Wśród charakterystycznych gatunków zwierząt zamieszkujących lasy borealne znaleźć możemy tygrysa syberyjskiego (amurskiego), rysia rudego, niedźwiedzia, lisa, wilka, rosomaka, borsuka oraz łasicowate (kuny, gronostaje, łasice). Zwierzęta roślinożerne to głównie rodzina jeleniowatych (łosie), ssaki nadrzewne (wiewiórki) i naziemne (zające, gryzonie). Zwierzęta te przystosowane są do życia w głębokim śniegu – posiadają gęste futra i stosunkowo duże włochate łapy. Niektóre zdobywają pożywienie i schronienie w wykopanych w śniegu tunelach, a niektóre migrują z nadejściem zimy. Nie dość, że borealne lasy są rezerwuarem utrzymującym różnorodność biologiczną i genetyczną, stanowią również olbrzymi magazyn węgla, oczyszczają wodę i powietrze oraz pomagają regulować klimat regionalny i globalny. Zapewniają również pożywienie oraz odnawialne surowe materiały wykorzystywane przez ludzi. Poza oczywistym przemysłem drzewnym, lasy są źródłem licznych cennych ziół, leczniczych krzewów oraz leśnych owoców, które obecnie są jedną z najszybciej rozwijających się eksportowych gałęzi przemysłu leśnego. Autor zdjęcia: Borya [ ( Jak wszystkie inne cenne ekosystemy, również tajga jest zagrożona – głównie przez działalność człowieka (eksploatacja paliw kopalnianych, wylesianie oraz zatapianie) oraz przez zmiany klimatyczne (postępujące globalne ocieplenie). Jakkolwiek nie spojrzeć, jej przyszłość nie wygląda optymistycznie.
Tajga (las borealny). Trzymając się definicji tak nazywane są obszary leśne występujące na półkuli północnej, obejmując północną część Azji i Ameryki Północnej. Na tych terenach dominują lasy iglaste i one stanowią zdecydowaną większość drzewostanu. Ten typ lasu występuje także na dalekiej północy Europy. Przedstawiamy wybrane informacje, fakty oraz ciekawostki o tajdze. Inna nazwa tajgi to las borealny Naukowcy zajmujący się badaniem tych obszarów wyróżnili dwa typy tajgi w odniesieniu do rejonu euroazjatyckiego : – tajgę ciemną, w której dominują wysoko rosnące drzewa takie jak świerki, jodły, gęsto rosnące z dużym gęstym rodzajem runa krzewinkowego – tajgę jasną, zdominowaną przez niższy, rzadziej rosnący drzewostan, występujący w rejonach Syberii Wschodniej i częściowo w północnych rejonach Europy. Tajga Eurazji Pas lasów ciągnący się od Skandynawii na zachodzie po wybrzeże Oceanu Spokojnego na wschodzie. Długość tej krainy lasów wynosi ponad 9 tysięcy kilometrów. Tajga rosyjska – jest największą strefą roślinności w Rosji – 60% powierzchni Rosji zajmuje tajga – 80% lasów w Rosji to tereny tajgi Syberia Azjatycka część Rosji, rozkładająca się szerokim pasem od Uralu na zachodzie po wybrzeża oceanu na wschodzie, z północy od Oceanu Lodowatego po stepy Kazachstanu, Mongolii i Chin na południu. Lasy rosnące na jej terenie nazywane są Tajgą Syberyjską. Tajga syberyjska 1. Ciągnący się z zachodu na wschód pas lasów, szerokości 2-3 tysięcy kilometrów zdominowany przez drzewa iglaste, a na obrzeżach spotyka się także drzewa liściaste. 2. Wieczna zmarzlina – surowy klimat, krótkie lato, długie bardzo mroźne zimy sprawiają, że ziemia poniżej jednego metra pod powierzchnią nigdy nie rozmarza. 3. Bagna na terenie tajgi – wieczna zmarzlina i krótki okres rozmarzania wierzchniej części gruntu uniemożliwia swobodny przepływ wód gruntowych powodując tworzenie się grząskiego bagiennego podłoża. 4. Flora tajgi – drzewa iglaste – ze względu na małe wymagania i dużą odporność na niskie temperatury dobrze znoszą otaczające je warunki. – drzewa w tajdze ze względu na zmarzlinę, posiadają płytkie i szeroko rozłożone korzenie, ze względu na krótki okres występowania temperatur niezbędnych do wzrostu bardzo wolno rosną – krzewy są słabo wykształcone, najczęściej spotkać można jałowiec – w runie leśnym rosną liczne gatunki grzybów, mchów, roślin wrzosowatych – drzewa liściaste, sporadycznie wyrastają najczęściej na skrajnych terenach dużych obszarów leśnych 5. Fauna tajgi – wędrujące stada reniferów to dość częsty obrazek tajgowego krajobrazu – z drapieżników spotkać można rysie, wilki, lisy, tygrysy, lamparty, kuny, niedźwiedzie, gronostaje, kuny, rosomaki – roślinożercy to głównie łosie, jelenie, sarny. – rodzinę ptaków reprezentują sikory, jemiołuszki, jastrzębie, głuszce – jak na tak ekstremalne warunki duże jest tu środowisko owadów. 6. Bogactwa Tajgi Syberyjskiej Pod powierzchnią ziemi porośniętej lasami, znajduje się bardzo dużo cennych złóż minerałów pożądanych przez człowieka. Złoto, diamenty, platyna, ropa naftowa, rudy żelaza, niklu i miedzi, węgiel i wiele innych. Bogactwo tajgi jest jej przekleństwem, rabunkowa gospodarka bez poszanowania przyrody, doprowadza do coraz większej degradacji środowiska naturalnego. Przyroda przegrywa nierówną walkę z pazernością ludzkiej gospodarki. 7. Gospodarka leśna Rabunek to jedyne określenie tego co czyni człowiek wobec drzew. 80% rosyjskiego zapotrzebowania na drewno pochodzi z terenów tajgi, doprowadzając do nieregulowanej na olbrzymią skale wycinki. Kłusownictwo i niekontrolowany odstrzał zwierzyny dramatycznie zmniejsza populacje wielu zanikających gatunków zwierząt. 8. Kolej Transsyberyjska Licząca ponad 9 tysięcy kilometrów długości linia kolejowa zbudowana w latach 1981-1916 prowadzi z Moskwy do Władywostoku i jest najdłuższą linią kolejową na świecie. Jej szlak w większości prowadzi przez obszar tajgi. Budowa i eksploatacja tej magistrali w znaczący sposób przyczyniała się z jednej strony do nieznacznego ucywilizowania leśnych ostępów, z drugiej zaś za jej przyczynkiem rozpoczął się trwający do dziś proceder rabunku środowiska. 9. Nowosybirsk Największe miasto syberyjskiej tajgi, trzecie co do wielkości w Rosji po Moskwie i Petersburgu, uznawany jest za nieoficjalną stolice Syberii. Duży ośrodek przemysłowy, którego produkcja oparta jest głównie na wykorzystywaniu lokalnych surowców. 10. Omsk Drugie co do wielkości syberyjskie miasto, położone przy ujściu rzeki Om do Irtyszu, ważny ośrodek przemysłowy i duży ośrodek akademicki. Mieszkańcy to ludność napływowa przyciągnięta rozwojem przemysłowym. Duża grupę stanowią potomkowie zesłańców syberyjskich z różnych czasów, wśród nich wielu to Polacy, potomkowie zesłańców czasów polskich powstań i rosyjskiego zaboru. 11. Krasnojarsk Liczące ponad milion mieszkańców miasto położone nad rzeką Jenisej, jest trzecim co do wielkości miastem Syberii, jeden z głównych ośrodków przemysłowych w Rosji, ważny węzeł komunikacji lądowej, wodnej i lotniczej. 12. Jakuck Ciekawe miasto położone nad rzeką Leną, nie posiada mostu łączącego oba brzegi, zimą transport odbywa się po lodzie, w innych porach jeśli ustąpi kra lodowa działa przeprawa promowa. 13. Rzeki tajgi syberyjskiej Trudno uwierzyć, że przez Syberię a co za tym idzie i przez tajgę przepływa 7 z 15 największych rzek Azji. Wszystkie one przez większą część roku skute są lodem. Latem kiedy lody i kra ustępują służą jako ważne szlaki komunikacyjne, wykorzystywane też są do spławu ściętych drzew. Zimą zaś po skutych lodem wodach, transport samochodowy odbywa się niczym po najlepszych autostradach. Największe to: Ob z Irtyszem Jenisej Lena Amur 14. Klimat tajgi – długie mroźne zimy z temperaturami poniżej -50 stopni – krótkie lato z temperaturami 10 do 20 stopni – najniższa zanotowana w Jakucji temperatura wynosiła -71, 2 stopnia Celsjusza. 15. Mieszkańcy rosyjskiej tajgi to dzisiaj głównie osiedleńcy z europejskiej części Rosji Stanowią oni blisko 90% populacji, są to głównie Rosjanie, Ukraińcu, Białorusini. 16. Rdzenni mieszkańcy tajgi stanowią około 6% populacji Głównie są to przedstawiciele Jakutów, Buriatów, Tatarów. Tajga kanadyjska 1. 82% powierzchni leśnej Kanady stanowi las borealny zwany tajgą 2. Tajga kanadyjska dzieli się na trzy strefy: – tajga północna dominują w niej drzewa iglaste – tajga środkowa większy udział drzew liściastych – tajga południowa drzewa mieszane 3. Flora tajgi kanadyjskiej Największym przedstawicielem są drzewa, i podobnie jak na innych obszarach tajgi runo leśne ubogie, gównie mchy. Najczęściej pośród drzew liściastych występuje klon czerwony, będący symbolem kraju. 4. Fauna tajgi kanadyjskiej Podobnie jak na terenach tajgi syberyjskiej dominują tu wśród drapieżników wilk, lis, rosomak, ryś, niedźwiedź. Roślinożerców reprezentuje łoś, owca kanadyjska, jeleń wapiti. Ptaki to przede wszystkim jastrzębie, orły, sowy. 5. Gospodarka leśna Kanady Podobnie jak w Rosji, również w Kanadzie pozyskiwanie drewna i jego przerabianie, stanowi potężną gałąź przemysłu, doprowadzając do nieodwracalnej degradacji środowiska naturalnego. 6. Kanadyjski ekosystem borealny jest jednym z największych na świecie odnawialnym zbiornikiem słodkiej wody. 7. 4,5 miliona kilometrów kwadratowych stanowi zalesiony obszar Kanady a w nim zdecydowana większość stanowi tajga. 8. Głównymi przedstawicielami mieszkańców tajgi kanadyjskiej są Inuici i Indianie. Inne nacje w tym rejonie to potomkowie osadników z całego okresu po odkryciach geograficznych. Ciekawostki z tajgą związane 1. Rosyjska tajga stanowi ¼ powierzchni wszystkich lasów na ziemi. 2. 3, 5 miliona metrów sześciennych drzew wycina się rok rocznie z syberyjskiej tajgi 3. O rozboju dokonywanym na drzewach świadczy to co dzieje się na terenach rosyjskiej Jakucji, leżącej na terenie tajgi, w rejonie tym z wyciętych drzew wykorzystuje się jedynie 10%. 4. Kanada w celu uzupełnienia wycinanych na terenie tajgi drzew, wykonuje 650 milionów nowych nasadzeń drzew rocznie. 5. Kanadyjskie lasy borealne tracą rokrocznie 4000 kilometrów kwadratowych, pomimo nowych nasadzeń i ostrego prawa związanego z gospodarką leśną. 6. Według Greenpeace w 2019 roku spłonęło 13 milionów hektarów tajgi syberyjskiej 7. Według ocen rosyjskiego Ministerstwa do Spraw Nadzwyczajnych Sytuacji dewastacja syberyjskiej tajgi jest tak duża, że może mieć wpływ na zmiany środowiskowo klimatyczne. 8. Wyeksploatowane rurociągi na terenach syberyjskiej tajgi powodują olbrzymie zniszczenia w ekosystemie, tylko w Chanty-Mansyjskim Okręgu doszło do ponad 3 tysięcy awarii rurociągów i zalania ropą naftoeą 3, 5 tysiąca hektarów terenu. 9. Zmiany klimatyczne powodują powolne topnienie wiecznej zmarzliny, dziś tempo zmian wynosi 4 centymetry rocznie. Taka sytuacja w znaczący sposób wpłynie na syberyjską tajgę 10. Katastrofa Tunguska – w 1908 roku doszło na terenie rosyjskiej tajgi do tragicznego w skutkach zdarzenia. W wyniku niewyjaśnionego do dziś zjawiska, doszło do potężnej eksplozji, która zniszczyła około 80 milionów drzew, rosnących na ponad 2000 kilometrów kwadratowych, a jej skutki odczuwalne były w promieniu 800 kilometrów. 11. Wieczna zmarzlina, kryje w swym wnętrzu wiele cennych okazów zwierząt i roślin żyjących tysiące lat temu. Najlepszym przykładem jest znalezisko, w którym odkryto zamarzniętego Mamuta. 12. W 1978 roku naukowcy penetrujący niezamieszkałe i niedostępne tereny tajgi natknęli się na mieszkających tam ludzi, którzy od 40 lat nie mieli kontaktu z nikim innym oprócz siebie. 13. Jedynie 3% lasów borealnych na świecie podlega skutecznej ochronie w formie rezerwatów, parków narodowych czy analogicznych form. 14. Lasy borealne wykazują dużą odporność na ocieplenie klimatu, w postaci naturalnej stanowią dobry magazyn dwutlenku węgla. 15. Według raportów międzynarodowych organizacji naukowych jednym z największych zagrożeń dla tajgi jest przemysł hutniczy funkcjonujący na jej terenie, dotyczy to państw skandynawskich i Rosji. Rocznie emitują one do atmosfery potężne ilości zanieczyszczeń niszczących lasy. 16. Norylsk przemysłowe miasto w tajdze rosyjskiej uznawany jest za największego truciciela lasów borealnych. Ponad 1 milion kilometrów tajgi wokół tego miasta jest całkowicie zatruty z czego 400 tysięcy kilometrów kwadratowych jest martwa w nieodwracalnym stopniu. 17. Usunięcie i zabezpieczenie trenów leśnych wokół Norylska według szacunków z lat 90 ubiegłego wieku potrzebuje nakładów w wysokości około 8 miliardów $. 18. Krasnojarsk i Brack to kolejny przykład niszczącego oddziaływania przemysłu na środowisko tajgi. W tym rejonie całkowitej degradacji uległo ponad 3, 2 miliona kilometra kwadratowego lasu. 19. Papier i jego produkcja stanowią największe zagrożenie dla lasów, głównie dotyczy to tajgi, skąd pochodzą największe ilości surowca drzewnego niezbędnego do jego produkcji. 20. Niekontrolowane zużycie papieru, które z roku na rok bardzo dynamicznie wzrasta to maszyna napędzająca dewastację lasów. Tajga to największe obszary leśne na półkuli północnej, a lasy tropikalne na półkuli południowej są przykładami jak natura potrafi przystosować się do panujących warunków i wykształcić roślinność. Oba przykłady lasów pokazują również jak człowiek w dążeniu do coraz większego zysku, niszczy to co w znacznym stopniu przyczynia się do jego życia.
tajga sąsiaduje od północy ze strefą